Mandriva Linux тизимини ўрнатиш учун қўлланма

Линукс (Linux) билан танишни енгилаштириш мақсадида ўзбекзабон фойдаланувчиларга мен Mandriva Linux тизимини ўрнатиш бўйича қўлланма ёзган эдим. Биринчи қўлланмани уч йил аввал Mandrakelinux 10.1 учун ёзганман, у вақтда Mandriva ҳали Mandrake эди. Қўлланма фойдаланувчига тушунарли бўлиши учун унда иложи борича оддий тил ишлатилган. Бундан ташқари, ўрнатиш кетма-кетлиги экранда кўринадиган расмлар ёрдамида кўрсатилган.

Биринчи қўлланма SGML/XML ёрдамида ёзилган. Бунинг қулайлиги - матнни бир марта ёзиб уни турли шаклларга ўзгартириш. Масалан SGML/XML кўринишда ёзилган ҳужжатни PDF, HTML, RTF ҳужжатларга айлантириш мумкин. Аммо, қўлланмада Юникод ишлатилгани учун уни PDF'га айлантириб бўлмади. Бу дегани қўлланмани қоғозга босиб чиқиб ноқулай эди. Бу муаммони ечиш мақсадида мен қўлланмани SGML/XML'дан Latex'га айлантирдим. Натижада, pdflatex ёрдамида Latex-ҳужжатидан менга керак бўлган PDF-ҳужжатга айлантириш имконияти пайдо бўлди.

Қўлланмани ёзиш битта марказда (SVN) бажарилади. Latex-ҳужжати бу оддий матн файли. Матн файллар билан ишлаш жуда осон чунки бу учун махсус дастур ёки малака керак эмас. SVN ва матн файлни бирлаштирса жуда қулай ишлаш муҳитини яратиш мумкин. Масалан floss-uz-l10n лойиҳаси учун SVN'ни мен шундай ташкил этганманки, унга ўзгариш киритилса ўзгариш ҳақида floss-uz-l10n-commit гуруҳига хабар жўнатилади. У хабарда ким, қачон, қайси файлга ва қандай ўзгартириш киритгани ҳақида маълумот мавжуд. Агар киритилган ўзгариш ҳақида кимда савол туғилса, уни ўша заҳоти муҳокама қилиш мумкин.

Mandriva Linux 2007 тизимидан бошлаб Беҳзод Саидов қўлланмага ҳисса қўшиб келяпти. Беҳзоднинг ёрдами билан мана иккита қўлланмани тугатдик. Қўлланмани floss-uz-l10n лойиҳасининг ёзиб олиш саҳифасидан ёзиб олиш мумкин. Mandriva Linux 2007 тизими учун қўлланма тахминан 100 марта ёзиб олинган. Қўлланманинг охиргиси Mandriva Linux 2007 Spring учун. Унинг ёрдамида яқинда чиққан Mandriva Linux 2008.0 тизимини ҳам ҳеч қандай қийинчиликсиз ўрнатса бўлади.


Қўлланма А4 вараққа мўлжалланган. Уни Линуксда A5 китобга қуйидагича айлантириш мумкин.

$ pdftops -paper A4 mandriva-2007.1-install.pdf
$ psbook -q mandriva-2007.1-install.ps | psnup -q -2 > tmp.ps
$ ps2ps -sPAPERSIZE=a4 tmp.ps book.ps
$ ps2pdfpress -sPAPERSIZE=a4 book.ps

Натижада, бетлари китоб учун тартибланган book.pdf пайдо бўлади. Уни А4 вараққа икки томонлама чиқариб варақларни ўртадан иккига қатласа, қулай китобча бўлади. Буни замонавий Линуксда CUPS ёрдамида қуйидагича бажарса бўлади.

$ lpr -o sides=two-sided-short-edge book.pdf