9/26/2006

OpenOffice.org ва ўзбек имлосини текшириш

Мен яқинда uzbek.wordlist-0.6'ни чиқардим. Uzbek.wordlist - ўзбек тилида кирил ёзувида ёзилган сўзларнинг рўйхати. Асосий мақсад, унинг асосида имлони текширувчи воситалар учун ўзбекча матннинг имлосини текшириш имкониятини яратиш. Ҳозирча бундай имконият Aspell ва Hunspell воситалари учун мавжуд.

Aspell - эркин дастурлар оламида кенг тарқалган восита. Умуман олганда Gnome ва KDE ҳам Aspell ёрдамида имлони текшириш имкониятини яратади. Кўзга кўринган дастурлардан KOffice ва AbiWord ундан фойдаланади.

Hunspell - ҳали нисбатан янги восита. Ҳозирча ундан OpenOffice.org-2 дастурларида фойдаланса бўлади. Келажакда OpenOffice.org MySpell ўрнига Hunspell воситасини тўлиқ ишлатиши кутилмоқда.

Қуйидаги расмда OpenOffice.org Writer дастурида ўзбек тилида ёзилган матннинг имлосини текшириш кўрсатилган.



OpenOffice.org'га шундай имкониятни ўрнатиш учун uzbek.wordlist-0.6'ни ёзиб олинг ва hunspell директориясида make буйруғини бажаринг. Натижада uz_UZ.dic файли пайдо бўлиши керак. Агар сизда make бўлмаса Makefile файлида кўрсатилган буйруқларни бажаринг, холос. Энди uz_UZ.aff ва uz_UZ.dic файлларини OpenOffice.org ўрнатилган директориядаги share/dict/ooo директориясига кўчиринг. Ниҳоят, ўша ердаги dictionary.lst файлига "DICT uz UZ uz_UZ" қаторни қўшиб қўйинг.

Ундан фойдаланиш учун OpenOffice.org'да бетнинг истаган жойида сичқончанинг ўнг тугмасини босиб пайдо бўлган менюда Character... бандини танлаш керак. Сўнг, пайдо бўлган ойнада Language рўйхатидан Uzbek (Latin) бандини танлаш керак.

Афсуски, OpenOffice.org дастурларида хато бор шунинг учун ўзбек тилини одатгагидек мосламалар ойнасидан танлаб бўлмайди. Бундан ташқари OpenOffice.org дастурларида икки хил ёзувда ёзилган тиллар билан ишлаш имконияти ҳозирча йўқ. Шунинг учун кирил ёзувида ёзилган ўзбек тилини у "танимайди".

Debian unstable Линуксни ишлатадиганлар керакли DEB-пакетини бу ердан ёзиб олиши мумкин. Мен уни аллақачон Debian'га жўнатдим. Насиб бўлса, агар у Debian'га қўшилса, оддий "apt-get install hunspell-uz" буйруғи билан уни ўрнатса бўлади.

No comments: